Bebeklik, anne-babalar için çocuklarının en özel dönemlerindendir. Onun bakımı ve sağlıklı hali aile içindeki herkesin mutluluğu demektir. Bu yazımızda 'sağlık ağızdan başlar' felsefesiyle bebeklerin 3 yaşına kadar ki dönemde ağız ve diş bakımını nasıl yapabileceğinizle ilgili bilgilere yer vereceğiz.
Öncelikle, ağızda süren ilk dişler alt çene ön bölgede yer alırlar. Daha sonra sırasıyla üst çenedeki en öndeki kesici dişler, sonrasında da yan kesici dişler sürer. Dişlerin ilk sürme(ağızda görülme) zamanı ortalama 6. ayda olmakla birlikte, bu süreç 12. ve 14. aya kadar da uzayabilir. 3 yaşına kadar da süt dişlenme tamamlanmış olur. Ağız içerisinde hiç diş yokken çürük oluşturan bakteri kolonizasyonu mümkün değildir. Fakat yine de bebek doğduktan sonraki birkaç günden itibaren damakları temiz ve nemli gazlı bir bez yardımıyla temizlenmeye başlanmalıdır.
İlk dişler sürdüğünde besin artıklarının rahatlıkla yapışabileceği ve bakterilerinde hızla üzerinde kolonize olabileceği yüzeyler açığa çıkmış demektir. Bu yüzden dişlerin temizliğine ağızda ilk sürdükleri andan itibaren başlamalıdır. Beslenme ister emzirme ister biberon yoluyla olsun, bebeğin dişleri günde iki defa sabah ve akşam olmak üzere temizlenmelidir.
Eskiden diş temizliğinde önerilen bez ve tülbentlerin yerini artık bebek fırçaları ve silikon esaslı parmak fırçalar aldı. 3 yaşına kadar fırça üzerine koyacağınız pirinç tanesi büyüklüğünde veya sürüntü şeklindeki florlu macunla diş hekimi tarafından önerildiği şekilde fırçalama yapılmalıdır.
Fırçalama yapılmadığı takdirde dişler üzerine yerleşen bakteriler ‘erken çocukluk dönemi’ çürüklerine neden olarak hassasiyet, ağrı ve şişlik şikayetiyle bebeğinizin ve sizin konforunuzu kaçırabilir. Amerikan Diş Hekimleri Birliği(ADA) gibi otoriteler bebeğin ilk diş hekimi ziyaretinin 1 yaşından önce gerçekleştirilmesini önermektedir.
Ayrıca anne ya da bakıcısı tarafından ağza alınarak bebeğe verilen kaşık ve emzikler bakteri bulaşmasıyla diş çürüğüne neden olabilir.
Dişlenme dönemi için öneriler:
Bu dönemde bazı bebekler mızmız, huzursuz olabilir ve hırçınlaşabilir. İştah kaybı ve salya akışında artış da çoğunlukla gözlenmektedir. Dişin süreceği bölgede diş etinde görülen şişlik, kızarıklık ve kaşıntı üzerine temiz parmak yardımıyla masaj yapılarak bebek rahatlatılır. Ağzın bu dönemde temiz tutulması oldukça önemlidir. Diş çıkarma halkaları, soğutulmuş kaşık, emzik veya meyve parçaları(havuç, elma, salatalık) da diş etinin rahatlatılması için önerilmektedir. Fakat; 38.5 dereceden yüksek ateş, ishal ve deri üzerinde görülen kırmızı döküntüler dişlenme dönemi için beklenen normal bulgulardan değildir. Böyle bir durumla karşılaşırsanız çocuk doktorunuzla görüşmelisiniz.
Pedodontist Uzman Dt. Özlem Zencircioğlu
