Diş Neden ağrır? (Diş çürüğü-dişeti-çene kemiği)

Diş dokusu katmanlı bir yapıdadır. Yani mine dediğimiz alan sadece dişin dış kısmını örtme görevi olan katmandır. Fırçalamanın yetersiz olması ya da şekerli gıda tüketiminin fazla olması sonucunda, ağız içerisinde bulunan bakteriler sayısal olarak artış gösterir. Aynı zamanda bu bakteriler asit üretmeye başlar. Üretilen bu asitler dişin mine tabakasında yoğunluk kaybı yaşanmasına ve mine tabakasının bütünlüğünün bozulmasına sebep olur. Kişiler genellikle bu noktaya kadar bir diş hassasiyeti ya da yoğun bir diş ağrısı hissetmez. Çünkü mine tabakasının canlılığı çok azdır ve buna bağlı olarak bir hissiyat uyandırmaz. Eğer diş çürüğü biraz daha derinleşip dişin merkezindeki pulpa dediğimiz sinir dokuya temas edecek ya da çok yaklaşacak olursa, dişte zonklama ağrısı başlayabilir. Derin dokulara ulaşmış bu diş çürüğünde artık gece ağrısı ya da sıcak soğuk ağrısı hissedilebilir veya yemek sırasında basınçta ağrı tetiklenebilir. Özellikle gece diş ağrısının oluşması bazı sinir liflerinin de çürükten etkilendiğinin bir işareti olabilir.

Dişleri çevreyelen pembe renkteki dişeti alanları aynı dişlerimiz gibi sinir ve damar bulunduran canlı dokulardır. Yemek yeme sonrasında iyi fırçalama yapılmadığında dişetleri üzerinde yemek artıkları birikir ve bir süre sonra bu yemek artıkları plak ya da diştaşı dediğimiz bakteri dolu yapılara dönüşür. Diştaşı içerisinde bulunan bakteriler aynı diş çürüğünde olduğu gibi asit üreterek dişetini ve altındaki kemiği tahriş etmeye başlar. Ayrıca yanyana iki dişin birbirine sıkı temas etmemesi sonucunda çiğneme sırasında dişlerin arasına yemek artığı sıkışabilir. Bunları sonucu olarak yine kemikten veya dişetinden gelen bir ağrı ile karşılaşabiliriz. İlginç olan şu ki, dişeti ve dişler birbiriyle direkt temas halinde olduğu için, kişi ağrının dişetinden mi yoksa dişten mi geldiğini ayırt edemeyebilir. Genellikle dişetine bağlı olan ağrılarda, etlerden gelen kaşınma hissi ya da yemek yeme sonrasında çıkan hassasiyet görülür. Tabi ki diş hekiminizin muayene edip teşhis koyması en doğrusu olacaktır.

Diş dolgusunun ya da diş kaplamasının uygulama sonrasında, karşısında temas ettiği dişe fazla basınç vermesi ise başlangıçta çok rahatsız etmese bile, bir süre sonra diş ağrısını tetikleyebilir. Bunu şu şekilde düşünmek gerekir. Her dişin taşıması gereken belli bir yük vardır, eğer dolgu üzerinde anatomik olmayan çıkıntı şeklinde bir yapı bırakılırsa, her çiğneme sırasında karşısında temas ettiği dişe ya da kendisine fazladan yük oluşturacaktır. Bu da doğal çiğneme basınçlarının limitinin aşılmasına sebep olabilir. Yani dişte çürük yokken ya da dişeti gayet sağlıklı iken, dişin dolgu ya da kaplama sonrasında alacağı gözden kaçırılmış ekstra basınçlar diş ağrısını tetikleyebilir.

Diş ağrısına ne iyi gelir?

Diş ağrısını geçirmek için kullanılacak ev tipi karanfil uygulaması gibi yöntemler sadece anlık olarak iyi hissettirebilir ve asla kalıcı olmayacaktır. Evet karanfil ağrı kesici özelliğe ve hafif bir uyuşturma özelliğine sahiptir fakat, etkisi kısa süreli olacaktır. Bunun yanında dişeti şişliğinde ve kanamasında şişliği azaltmak için tuzlu su ile gargara yapmak etkili olabilir. Tuz osmotik etki yoluyla şişliği azaltabilir, ama bu yöntemde altta yatan ana sorunu kalıcı olarak çözemeyecektir. Bunun yanında kanayan ya da ağrıyan dişetini etkili şekilde fırçalamak ve diş ipi yapmak bölgeyi oldukça rahatlatabilir. Fırçalama sırasında kanama olması problemin dişetinde olduğunu işaret edebilir, eğer bu durum tekrarlıyorsa mutlaka diş hekiminize gitmenizi tavsiye ederim.

Diş Ağrısı Nasıl Geçer?

Dişin ağrımasındaki ana sebep teşhis ediltikten sonra, doğru tedaviye karar vermek gerekir. Yukarıda anlattığım üzere eğer sebep diş çürüğü ise, dolgu ya da kanal tedavisine ihtiyaç duyulacaktır. Dolgu ve kanal tedavisinde hedefimiz dişi çürük dokulardan tamamen arındırıp, sağlıklı bir duruma getirmektir. Çürük dişin merkezine kadar ilerlemişse yani sinir dokuya temas ediyorsa, sinir dokunun tamamen çıkartılması gerekecektir. Bu işleme kanal tedavisi denir. Sadece üst katmanın temizlenip dolgu ile bitirilmesi mümkün olmayacaktır. Eğer çürük dişin sinir alanına henüz temas edecek kadar derinleşmemişse, derin bir dolgu ile tedavi etmek mümkün olacaktır.

Dişeti ya da çene kemiği kaynaklı ağrılarda ise, hedefimiz ağrıya sebep olan bakteri plağını ya da diştaşlarını bölgeden uzaklaştırıp, kanayan ya da şişmiş dişetini rahatlatmak olacaktır. Burada diştaşı temizliği ya da küretaj dediğimiz derin diştaşı temizliği işlemleri uygulanabilir. Şişmiş dişeti iltihap evresinde anlamına gelir ve tedavi edilmediği takdirde ağrısı şiddetlenip başka sorunlara yol açabilir.

Unutmamak gerekir ki, ağız ve diş problemleri bir sağlık sorunudur ve tedavi edilmedikleri takdirde ilerleyip kompleks bir hal alırlar. Diş ağrısına çözüm ararken kendi kendinize kontrolsüz uygulamalar yapıp durumu anlık olarak toparlamak, tedavi edici olmamanın yanında uzun vadede sorunları büyütecektir.

aliozanzencircioglu