SÜT DİŞİNE KANAL TEDAVİSİ

Süt dişlerine kanal tedavisi yapılır mı?

Sağlıksız beslenme ve yetersiz temizlik alışkanlıkların bir bileşimi olarak ağız içinde meydana gelen çürükler erken çocukluk döneminde çocuğunuzun günlük konforunu bozacak kadar rahatsızlık verebilir. İlk olarak yemek yeme sırasında dişte ağrı kendini gösterir, ihmal edildiğinde ise gün içerisinde kendiliğinden başlayan spontane ve uzun süre geçmeyen ağrılar başlar. Bu durumda artık dişe müdahale edilmesi bir gereklilik halini alır.

Bu yazımda sizlere süt dişlerine kanal tedavisi neden yapılması gerekir, nasıl yapılır, kanal tedavisi yapılmazsa ne olur gibi soruların yanıtlarını açıklayacağım.

Süt dişlerine kanal tedavisi neden yapılmalıdır?

Çocuklarda ağız bakımının kötü olması, şekerli gıda tüketim sıklığının fazla olması, uzun süreli biberon kullanımı gibi nedenlerle ağız içerisinde ortaya çıkan asitlik durumu dişlerin mine yüzeylerinde zayıflamaya neden olur. Bu durum uzun sürerse dişte çürüğe dönüşerek kırılmalar başlar. Çocukta tatlı yiyecekler yerken veya sıcakta, soğukta diş hassasiyeti gelişir. Eğer bu aşamada müdahale edilmez ise dişin içerisindeki canlı doku ve kökler etkilenerek dişin iltihaplanması başlar. Durduk yerde aniden başlayan veya gece uyutmayacak kadar şiddetli zonklayıcı ağrılara yol açar. Çocukta huzursuzluk ve yemek yemede isteksizlik görülebilir. Süt dişlerinde çürük bazen o kadar hızlı ilerler ki, bir anda yüzü, yanağı hatta gözü bile içine alan ciddi şişliklerle karşılaşabiliriz. Bu gibi durumlar ortaya çıktığında süt dişine kanal tedavisi yapılması gereklilik kazanır.

Kanal tedavisi yapılırken çocuğumun canı acır mı?

Kanal tedavisi yapılmadan önce pedodontistin çocukla iletişim kurması ve güvenini kazanarak işleme başlaması çok önemlidir. Tedavinin iyileştirme amacı taşıdığı ve çocuğun yararına yapıldığı anlatılarak ikna olması ve uygulanacak işlemi kabul etmesi sağlanır. Başlamadan önce kullanılacak aletler Anlat-Göster-Uygula tekniği ile tek tek kullanılır. İşlem sırasında çocuğun ağrısının olmasını engellemek ve konforlu bir tedavi geçirmesini sağlamak amacıyla diş uyuşturulur. Bu işlemden sonra çocuk herhangi bir ağrı, acı hissetmez. Tedavisini rahatlıkla gerçekleştirebilir.

Süt dişlerine kanal tedavisi kaç yaşında yapılabilir?

Süt dişlenme döneminde dişlerin ağız içinde sürmesi 6 aylıktan itibaren başlar ve yaklaşık 2,5-3 yaşlarında tamamlanır. Bundan sonra daimi dişlenme tamamlanana yani yaklaşık 12-13 yaşına kadar ağız içerisinde kalması gereken süt dişleri çiğneme, ısırma, koparma gibi işlevlerin yerine getirilmesine yardımcı olur.  Bunun yanında konuşma sırasında seslerin doğru çıkarılması, çocuğun sosyal iletişiminin gelişimi ve estetik algısında da önemlidir. Ağız içinden başlayarak sağlıklı bir bütünlük hali çocukların büyüme gelişimin temelini oluşturur.

Herhangi bir nedenden dolayı süt dişine kanal tedavisi gerektiğinde en ideal zaman; çocuğun sözel olarak kendini ifade edebilmeye başladığı, diş koltuğunda tek başına ve yardımsız oturabildiği dönemdir. Çocuk diş hekimiyle iletişime geçip verilen komutları anlayıp karşılık verebilmesi tedavinin sağlıklı olarak yapılabilmesi için çok çok önemlidir. Bu şartlar sağlandığında yaklaşık 3-4 yaşından itibaren kanal tedavisi yapılabilir. Daha küçük yaşlarda veya mecbur kalındığı acil durumlarda ise ebeveyni tarafından duygusal ve fiziksel olarak koltukta desteklenerek de tedavi yapılabilir.

Süt dişine kanal tedavisi nasıl yapılır?

Süt dişine uygulanan kanal tedavisi daimi dişlere uygulanan kanal tedavisinden farklı değildir. İşlem süresi dişin durumuna göre ve çocuğun tedaviye uyumuna göre değişkenlik gösterebilir. Çocukla kurulan iletişim dili, yorulduğunda dinlenme sürelerinin belirlenmesi açısından önemlidir. Öncelikle diş uyuşturulur ve ağrı sızı olmadan işleme başlanmalıdır. İlk seansta dişin içindeki çürük doku temizlenir. Enfeksiyonun olduğu kanal kısmına ulaşıldığında da mikroorganizmaların olduğu ölü doku çeşitli aletlerle uzaklaştırılır. Dişin içi dezenfektan solüsyonlarla yıkanır. Kanalların temizliği sağlandıktan sonra uygun ilaçlarla dişin içi doldurulur. Sağlıklı dişin üzerine uzun ömürlü olacak şekilde kompozit (beyaz) dolgu veya paslanmaz çelik kron gibi malzemeler uygulanarak yapısı sağlamlaştırılır. Bu işlemler duruma göre 30-45 arası sürebilir. Gerekli olduğunda ise iki veya üç seans ilaç pansumanıyla dişin iyileşmesi beklenebilir.

Süt dişine kanal tedavisi yapılırsa altından daimi diş çıkar mı?

Ebeveynlerin, velilerin bu konuda en çok kafasını karıştıran ve bana onlar tarafından en çok sorulan sorulardan biri de süt dişine kanal tedavisi yapılırsa altından daimi diş çıkar mı olmaktadır. Evet, kanal tedavisi yapılması altından gelecek daimi dişin çıkmasını engellemez. Fakat her süt dişinin altında daimi diş olmayabilir, bu durum ancak doktorunuzun çekeceği röntgen sonucunda ortaya çıkar. Eksik bir dişin olup olmadığının tespit edilebilmesi için çocuğun en az 6-7 yaşlarında olması gerekir. Gelelim asıl soruya. Süt dişine kanal tedavisi yapılması altından daimi diş çıkmasını engellemez, aksine yapılmaması henüz gelişmekte olan daimi dişin büyüme gelişimi aşamasında sürekli bir iltihaba(enfeksiyona) maruz kalmasına sebep olur. Bu nedenle daimi dişte kalıcı şekil bozuklukları, kalıcı koyu kahverengi renklenmeler ve sürme yönünde pozisyon değişiklikleri olabilir. Dolayısıyla kanal tedavisi yaptırmak konusunda geç kalınmamalıdır. Düzenli çocuk diş hekimi kontrollerini 6 ayda bir yaptırarak, doğru zamanda doğru müdahaleler gerçekleştirilmesini sağlamalısınız.

Süt dişine kanal tedavisi neden, ne zaman yapılmaz?

Enfeksiyonun kemiğe yayıldığı, dişin kemik desteğini kaybederek ciddi oranda sallandığı dişlerde veya düşmesine 6 aydan kısa bir süre kalmış süt dişlerine kanal tedavisi uygulanmaz, genellikle çekimi tercih edilir. Bu konudaki kararı çocuk diş hekiminiz klinik muayene bulguları ve röntgen görüntüsüne bakarak size söyleyecektir.

Sağlıklı günler dilerim.

Pedodonti Uzmanı

Dt. Özlem Zencircioğlu